Chiều ngày 16/4/2018, tại trụ sở Hội KHKT Hà Nội, đông đảo chuyên gia, cán bộ chủ chốt của Mạng lưới vận động dừng sử dụng Amiang trắng tại Việt Nam (VN-BANK) đã đến dự cuộc họp bàn về kế hoạch hành động nhằm thực hiện nghiêm chỉnh ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc về việc dừng sử dụng Amiang trắng tại Việt Nam. Tới dự có ngài Philip Hazenton, điều phối  tổ chức Apheda tại Việt Nam. Hội ATVSLĐ VN có các đồng chí GS.TS. Lê Vân Trình, Chủ tịch Hội, KS. Nguyễn Văn Khuông, UVTV Hội, PGS.TS. Nguyễn An Lương, Chủ tịch Danh dự Hội. Tới dự còn có PGS.TS. Bùi Thị An, Phó Chủ tịch Hội Hóa học Việt Nam, Phó Chủ tịch Hội KHKT Hà Nội, TS. Trần Tuấn, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu, Đào tạo và Phát triển Cộng đồng (RTCCD), TS. Đỗ Quốc Quang, nguyên Phó Viện trưởng Viện Công nghệ, Bộ Công Thương, chuyên gia trong lĩnh vực công nghệ SX tấm lợp, chủ nhiệm các đề tài nghiên cứu của Bộ Công Thương và độc lập cấp Nhà nước về nghiên cứu và hoàn thiện công nghệ sản xuất tấm lợp không sử dụng Amiang ở Việt Nam trên quy mô công nghiệp, BS. Đỗ Thị Vân, Giám đốc Trung tâm Thông tin Tổ chức Phi chính phủ (NGO-IC), cơ quan thường trực VN-BANK, KS. Nguyễn Mạnh Hùng, Phó Chủ tịch, kiêm Tổng Thư ký Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ Người tiêu dung Việt Nam (VINASTAS) cùng nhiều chuyên gia đến từ các tổ chức thành viên.

            Phát biểu tại  buổi họp, PGS.TS. Nguyễn An Lương điểm lại hiệu quả những công việc mà VN-BANK đã làm được trong những năm qua. Sau khi nhắc lại ý kiến của Thủ tướng Chính phủ tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2017 ngành Xây dựng, trong đó chỉ đạo chậm nhất vào năm 2023 phải chấm dứt sử dụng Amiang trắng, đồng chí nhận định công cuộc vận động dừng sử dụng Amiang trắng ở Việt Nam còn nhiều gian khổ, mà điển hình là Chương trình Hành động Quốc gia Loại trừ các bệnh liên quan đến Amiang đang bị “lồng ghép” với một chương trình khác, chứ không như chỉ đạo ban đầu của Phó Thủ tướng Chính phủ Trình Đình Dũng, thể hiện trong Công văn số 7232/VPCP-KGVX, ngày 11/7/2017. Đồng chí cũng đề nghị các thành viên VN-BANK cần tỉnh táo, yêu cầu các cơ quan liên quan thực hiện nghiêm chỉnh chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

            GS.TS. Lê Vân Trình cung cấp thông tin về việc Chương trình mà Bộ Y tế được giao theo Công văn số 7232/VPCP-KGVX đã được lồng ghép vào một chương trình khác. Đồng chí đề nghị thời gian tới BN-BANK cần đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền, và giới thiệu trang Web của Hội ATVSLĐ Việt Nam, với chuyên trang riêng về Amiang trắng. Trang Web này tuy mới đi vào hoạt động chưa lâu nhưng đã nhận được sự quan tâm của đông đảo cấp hội và hội viên Hội ATVSLĐ Việt Nam, cũng như các giảng viên ATVSLĐ…

            PGS.TS. Bùi Thị An cho biết, sau chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ Xây dựng cũng đang xúc tiến xây dựng Lộ trình dừng sử dụng Amiang trắng. Đồng chí đề xuất các hoạt động của VN-BANK thời gian tới cần tập trung vào 3 nhóm vấn đề: an sinh - xã hội - y tế &môi trường, trong đó chú trọng tác động đến các nhà hoạch định chính sách nhằm cấm nhập; dán nhãn; thay thế dây truyền; có chính sách đối với người lao động; vấn đề phế thải chứa Amiang; không để dung tiền hỗ trợ, từ thiện  để cung cấp tấm lợp chứa Amiang cho đồng bào nghèo…Đồng chí cũng đề nghị làm sao để các cơ quan truyền thông, cán bộ, phóng viên hiểu và thể hiện rõ hơn tác hại của Amiang trắng đối với sức khỏe người lao động và cộng đồng.

            Ngài Philip Hazenton cám ơn những ý kiến đóng góp của các chuyên gia và mong muốn tại cuộc họp này, các đại biểu phân tích ký những điểm mạnh, yếu để nêu kế hoạch cụ thể hơn, hướng tới mục tiêu dừng sử dụng Amiang trắng. Câu chuyện ở Srilanca là bài học cho VN-BANK: tháng 12/2017 nước này đã sớm hủy lệnh dừng sử dụng Amiang trắng do tác động của đối tác nước ngoài (là nước sản xuất và xuất khẩu Amiang trắng vào Srilanca). Ngài Philip Hazenton cũng đặt vấn đề là sẽ tác động thế nào đối với Bộ Y tế, đồng thời gợi ý giờ là thời điểm vạch ra kế hoạch hành động cụ thể, trong đó, những việc cần làm ngay là :

-         Xác định hành động ưu tiên trong năm 2018;

-         Có nên nêu khẩu hiệu “hoàn toàn cấm Amiang trắng vào năm 2020”, mặc dù Thủ tướng Chính phủ yêu cầu cấm vào năm 2023;

-         Năm 2023 cấm Amiang trắng  trong ngành xây dựng, vậy còn trong các lĩnh vực khác thì sao?;

-         Làm rõ mỗi đối tác của VN-BANK phải làm gì?

Ngài Philip Hazenton cho rằng, mọi cơ hội và thách thức thường là các yếu tố bên ngoài, còn các điểm mạnh và yếu là vấn đề nội tại của các thành viên VN-BANK.

Cuộc họp dành nhiều thời gian để thảo luận nhóm, và thảo luận chung xung quanh việc nhận dạng các cơ hội và thách thức, từ đó đề xuất hành động cụ thể.

Tổng kết buổi thảo luận, ngài Philip Hazenton nhận định là tuy các đề xuất phần lớn chú trọng nhiều vào việc đẩy mạnh truyền thông, nhưng chưa có đề xuất nào đề cập đến “chiến lược” truyền thông. Vấn đề này sẽ được tập trung thảo luận vào buổi họp sau.